Daralma, ses olayları içerisinde yer alan ve bir sesin, kendisini takip eden sesin etkisiyle daha kapalı bir hale gelmesi durumudur. Türkçede özellikle "-yor" ekinin etkisiyle sıkça görülür.
Daralmaya Neden Olan Faktörler:
"-yor" Ekinin Etkisi: Türkçede en yaygın daralma nedeni "-yor" ekidir. Bu ek, fiillerin sonundaki geniş ünlüleri (a, e) dar ünlülere (ı, i, u, ü) dönüştürebilir. Örnek: "ağla-yor" > "ağlıyor", "bekle-yor" > "bekliyor". Daha fazla bilgi için ünlü daralması sayfasına bakabilirsiniz.
Çevre Seslerin Etkisi: Bazen bir sesin çevresindeki diğer sesler de daralmaya yol açabilir. Bu durum, seslerin artikülasyon (söylenme) biçimlerindeki farklılıklardan kaynaklanır.
Diyalekt ve Ağız Özellikleri: Bazı diyalektlerde veya ağızlarda, standart dilde daralma görülmeyen kelimelerde daralma olabilir.
Tarihsel Gelişim: Dilin tarihsel süreç içerisindeki değişimi de daralmaya neden olabilir. Zamanla bazı kelimelerdeki sesler farklılaşarak daralma gösterebilir.
Önemli Not: Daralma her zaman olması gereken bir durum değildir. Bazı kelimelerde daralma olmaması yazım yanlışı olarak kabul edilirken, bazı kelimelerde ise daralma olmaması gerekir. Bu nedenle, kelimelerin doğru yazımını öğrenmek önemlidir.